• Telen onder glas




    Een kas heeft voor de moestuinder zeker een meerwaarde. Het wordt in het voorjaar in de kas al snel een stuk warmer, waardoor het bij de moestuinder al snel begint te kriebelen en dat deze dan ook al staat te popelen om te beginnen met zaaien.


    Voordelen van een kas

    • Seizoen vervroegen: doordat het in de kas warmer is dan buiten, kan je eerder in het seizoen beginnen met tuinieren
    • Seizoen verlengen: in het najaar is het in de kas warmer dan buiten. Hierdoor is het mogelijk om tot in oktober komkommers, tomaten, paprika’s, pepers te oogsten
    • In de kas heerst een microklimaat, waardoor je zaaisels sneller kiemen
    • Voorzaaien: in een kas kunnen zaden worden voorgezaaid. De zaden kunnen in de beschermde omgeving van de kas ontkiemen, verspeend en eventueel opgepot worden om daarna in de buitenlucht te worden uitgeplant
    • In de zomer kan overdag de temperatuur wel tot  40 graden oplopen. Hierdoor kunnen planten zoals tomaten, aubergine’s en paprika’s, het in een kas veel beter doen dan in de vollegrond
    • Schuilen, opwarmen, uitrusten: tijdens een regenbui kun je even schuilen. Zet een stoel in de kas zodat je even kunt uitrusten en kunt opwarmen. Tijdens een regenachtige dag kan je in de kas allerlei klusjes doen zoals voorzaaien, planten en stekken

     


    Materiaal keuze

    Er zijn vele typen, soorten en maten te koop. Bij de keuze voor de juiste kas moet je niet alleen denken aan de ruimte die je hebt maar ook aan hetgeen wát je wilt kweken is bepalend voor het type. Kassen kunnen worden opgebouwd uit verschillende materialen.
     

     

    Materiaal voor het lichtdoorlatende deel van de kas. 

    • Glas: Glas laat het meeste licht door en wordt door veel mensen mooi gevonden. Nadelen zijn dat glas vrij duur is en bovendien breekbaar. Het materiaal is niet makkelijk te verwerken, het op maat snijden en het plaatsen van het glas kan een flinke klus zijn. Als de kas eenmaal geplaatst is, gaat ‘ie tientallen jaren mee
    • Polycarbonaat platen: Deze laten minder licht door dan glas. Het materiaal is daarentegen wel een stuk lichter en makkelijker te verwerken. Ook is het niet zo kwetsbaar als glas. Over het algemeen is het goedkoper materiaal dan glas maar gaat het ook minder lang mee
    • Plastic folie: Plastic folie is goedkoper dan glas en is eenvoudiger zelf te plaatsen. Nadelen zijn dat het materiaal kan scheuren. Ook zal het materiaal uiteindelijk, door de invloed van warmte, UV-licht en andere weersinvloeden, vergaan. Gewoon plastic folie uit de bouwmarkt gebruiken is dus geen optie: door bovenstaande weersinvloeden is de kans groot dat het plastic binnen een seizoen zal scheuren of vergaan. Er zijn speciale folies te koop die beter bestand zijn tegen weer en wind. Deze folies zijn uiteraard duurder dan gewoon plastic folie maar zullen wel veel langer meegaan. De uitstraling van glas, zal een plastic kas echter niet snel krijgen

     

     

    Materialen voor het frame 

    • Aluminium: Aluminium is licht van gewicht en kan niet roesten. Aluminium is een veelgebruikt materiaal voor het frame van de kas. Nadeel is dat aluminium een wat duurder materiaal is en ook iets minder sterk
    • IJzer :IJzeren frames zijn sterk, lange levensduur en relatief goedkoop. Nadeel is dat het materiaal kan roesten. Ijzer is zwaar van gewicht waardoor het opbouwen van de kas een lastig klusje wordt
    • Hout: Houten frames isoleren beter dan ijzer of aluminium. Nadeel is dat houten frames duur in aanschaf zijn. Hout breder is waardoor er licht wordt tegengehouden

     

     

    Soort kas

    • Koude kas: Dit is een kas die enkel door de zon wordt verwarmd. In een koude kas kan de temperatuur in de zomer oplopen tot wel 40 graden. Als er echter weinig zon en warmte is, zoals tijdens de herfst en  winter, zal het in een koude kas flink afkoelen.
    • Verwarmde kas: Dit is een kas die verwarmd wordt met een externe verwarmingsbron. In verwarmde kassen hangen vaak lampen die veel warmte en licht afgeven, kachels,  rocketstoof, verwarmingsmatten en zelfs verwarming op gas of elektriciteit. Op deze manier worden de planten ’s winters zowel van licht als van warmte voorzien, om ook tijdens de koude en donkere maanden door te groeien.

     

     

    Waar komt de kas te staan

    • Een kas kan op de volle grond en op een vloer geplaatst worden. Het is belangrijk  dat de ondergrond waterpas  en stabiel is, anders kan een kas verzakken
    • Plaats de kas op een zonnige plek. Schaduw beperkt het aantal planten dat je kan kweken.
    • Om maximaal van de warmte van de opkomende zon gebruik te maken, plaats je de kas bij voorkeur met de nok in zuidnoord richting
    • Zorg dat de ingang van de kas aan de zuidzijde is, zodat de felle zomerzon minder invloed heeft op het gewas
    • Plaats de kas niet te dicht tegen een schutting of hoge bomen, dat veroorzaakt schaduw, maar in een open veld is de kas onderhevig aan koude en harde wind

     


    Inrichting

    • De inrichting van een kas is persoonlijk en hangt af van wat je ermee wilt
    • De basis inrichting bestaat uit: looppaden, schappen, een werktafel, tuingereedschap,  en een regenton.
    • Handige extra’s zijn: automatische raamopeners, irrigatiesystemen. Ook ventilatoren een verwarming of groeilampen behoren tot de mogelijkheden

     

     

    Prijskaartje

    Een kas kopen is een forse investering:

    • Een plastic kas is te koop vanaf € 250
    • Een kleine glazen kas kost € 1000 tot € 1200 en kan oplopen tot € 3000
    • Kosten voor fundering en inrichting komen hier nog bij 
    • Verzekering


     

    Onderhoud van de kas

    Om de levensduur van uw kas te verlengen, is het belangrijk om regelmatig onderhoud uit te voeren. Bovendien zullen de planten in een schone kas veel  minder last hebben van plagen en ziekten. Een schoonmaakbeurt op het einde en in het begin van het seizoen is dus zeker geen overbodige luxe.
     

     

    Hoe ga je te werk

    Het onderhoud in de kas 

    • Begin in November met het opruimen van de kas 
    • Verwijder alle plantenresten zodat schimmels en ziektekiemen geen kans krijgen
    • Maak de bodem van de kas onkruidvrij
    • Ruim rondslingerend tuingereedschap op
    • Maak binnen in de kas alle werktafels en planken schoon
    • Sorteer alle potjes, gieter en alle andere benodigdheden en maak deze indien nodig schoon. 
    • Maak de ramen aan de binnenkant schoon
    • Vergrendel beweegbare onderdelen zoals raamopeners
    • Zet de kas onder water om meststoffen uit te spoelen. Voeg daarna compost toe om de bodem structuur te verbeteren

     

    Het onderhoud van de buitenkant

    • Maak de goten schoon
    • Leeg de regenton
    • Verwijder grof vuil, zoals mos, alg, bladeren en modder van de buitenkant
    • Zeem de ramen aan de buitenkant
    • Controleer het glas op breuk en vervang de ruiten die kapot zijn
    • Sluit waterleiding en elektriciteit af
    • Heb je een beregeningsysteem, laat de buizen dan goed leeglopen, zodat hier ook geen water in achter kan blijven
    • Heeft u een elektrische pomp sluit deze af en berg deze vorstvrij op


     


     

     

     

  • Groen schaduwdoek
     

    Zon afschermen

     

    Door teveel zon kan in het voorjaar en in de zomer het in de kas veel te warm worden waardoor uw planten kunnen verkleuren, verbranden, uitdrogen of zelfs kunnen afsterven is een goede afscherming belangrijk. Tijdens de zomer is een afscherming tussen de 40 tot 50% voor de meeste planten geschikt, afhankelijk van de soort.

     

    Kalkmelk

    Wordt gebruikt om de zon te temperen. Nadeel is dat het altijd schaduw geeft dus ook bij donker weer en dat het een tijdelijke afscherming is en het niet regen vast is. Lees voor gebruik de aanwijzingen op de verpakking. Ca(OH)2 is gebluste kalk en CaO is ongebluste kalk en dien je zelf dus nog te mengen met water. Draag bij gebruik een beschermbril en lange mouwen/ broek en handschoenen. 

    Natuurlijk komt uiteindelijk het witsel wel in de bodem terecht. Denk hier dus over na, of u dit ecologisch verantwoorde oplossing vind. 

     

    Witvast en serrewit

    Waaronder de merknaam Temperzon is een modernere versie van kalkmelk. Deze middelen zijn regenvast en wordt min of meer transparant als het regent. Lees voor gebruik de aanwijzingen op de verpakking. Natuurlijk komt het witsel uiteindelijk wel in de bodem terecht. Denk hier dus over na, of u dit ecologisch verantwoorde oplossing vind. 

     

    Schaduwdoeken

    Een teveel aan direct zonlicht doet de temperatuur te veel oplopen of is de oorzaak van verbranding van gewassen. Het gebruik van schaduwdoek/ gaas wordt sterk aanbevolen.

    Schaduwdoeken zijn te koop met of zonder montagesystemen. Een schaduwdoek geeft altijd schaduw ook als je het niet nodig is. Koop wel schaduwdoek wat UV bestendig is. Een schaduwdoek kan zowel in de kas als aan de buitenkant van de kas worden aangebracht. De graad van zon afscherming die u moet gebruiken is afhankelijk  van de ligging van uw kas en van de plantjes die u kweekt.

     

    Wit Schaduwdoek

     Wit schaduwdoek dat slechts 15% van het licht tegenhoudt. 85% van het licht komt nog steeds de kas binnen. Er is ook wit schaduwdoek wat 60% licht tegen houdt. Er dus verschillende zonwerende gradaties te koop. Let hier dus op.

     

    Groen schaduwdoek

    Donkergroen schaduwdoek dat 40% van het licht tegenhoudt. 60% van het licht komt nog steeds de kas binnen. Er zijn verschillende zonwerende gradaties te koop. Let hier dus op.

     

    Donkergroen schermgaas

    Door het gebruik van dit schermgaas reduceert je dit felle zonlicht met ca. 50%. schaduwgaas is een duurzame combinatie van monofildraden en bandjesweefsel met knoopsgaten voor een eenvoudig bevestiging, inclusief 10 meter koord. Ideaal voor tunnels. Het schaduwgaas houdt 50% van het zonlicht tegen er komt dus nog 50% zonlicht de kas binnen. 

     

     

     

     

     

     

     

  • Andere manieren om onder glas of plastic te telen


    Kweekkastje Propogator

    De meeste simpele oplossing om jonge zaailingen extra te helpen groeien is door gebruik te maken van kweekkastjes. Kweekkastjes hebben  een doorzichtig plastic deksel.  Sommige modellen bevatten velen vakjes zodat je bijvoorbeeld heel efficiënt 1 zaadje per vakje kan gebruiken. De duurdere modellen hebben ventilatieroosters en onderin de bak een verwarmingselement, temperatuurregeling of thermostaat en met verlichting. De prijs varieert van €6,50 tot €150   
     

     

    Koude bak, broeibak of platte bak

    Verschillende namen met hetzelfde gebruik. Een kleine, lage kas die permanent kan worden gebruikt. De bak heeft geen bodem zodat je rechtstreeks in de grond kan zaaien en planten. De bak is rondom voorzien van glas met ruiten die aan de bovenzijde open kunnen. Achteraan is de bak  meestal iets hoger dan vooraan en dus kan dat interessant zijn bij het plaatsen van uw planten. Er is ook een verplaatsbare variant. Deze hebben een aluminium frame met plastic delen. Deze is makkelijk in elkaar te zetten en na gebruik weer op te bergen. De bak is handig in het voorjaar voor het afharden van gewassen en later  ook nog te gebruiken voor het opkweken van de winterteelt. Verkrijgbaar in diverse maten, modellen en prijsklassen.


     

    Popup tent

    Een popup tentje is van UV bestendig plastic. Het tentje zit opgevouwen en klapt verend uit elkaar en is dan meteen klaar voor gebruik. Er zitten tentharingen bij om het tentje vast te zetten. De popup tent past op een m2 bak of plaats het op de volle grond. Het tentje kan ook gebruikt worden in een koude kas om plantjes extra bescherming te geven. Er zijn ook hoge modellen te koop die vergelijkbaar zijn met een muurkas.


     

    Tunnelbogen

    Span moestuinfolie over de tunnelbogen. Dat zijn gebogen beugels van ongeveer 2,5 meter lang. De bogen passen over je moestuinbed. Als je ook de uiteinden dichtmaakt, is het klimaat onder de folie erg gunstig voor een snelle, gezonde groei en zijn je planten beschermd tegen insecten. Til de folie een stukje op om je planten te verzorgen. Gebruik UV bestendige folie. Er is ook folie beschikbaar waar kalk in verwerkt zit om het felle zonlicht te weren. 


     

    Folie tunnelkassen

    Een tunnelkas van folie is een goedkope en eenvoudige oplossing. De kas heeft  een lichte constructie waardoor ze handzaam zijn bij het op en afbouwen. Foliekassen worden vaak met grondpennen en scheerlijnen vastgezet en hebben meestal een ronde vorm. zodat er geen water op kan blijven staan. Een gedeelte van gaas kan voor de nodige doorluchting zorgen. Gebruik UV bestendige folie. Er is ook folie beschikbaar waar kalk in verwerkt zit om het felle zonlicht te weren. Een nadeel t.o.v. glazen kassen is de windgevoeligheid.


     

    Muurkas

    Een muurkas is ideaal als je een muur of gevel hebt die op het oosten of westen is gericht. Een muurkas is in de winter warmer dan een vrijstaande kas en daarom heel geschikt voor het overwinteren van je planten maar kan ook als kweekruimte dienst doen.

  • Bodem kas

     

    Breng in april een basisbemesting aan. (Zie bij bemestingsplan) 

    • In mei geef je dan bij aanplant  per plant 1 gift van 10 gram Innogreen Eco Groei 8-3-8+2 MgO. En in augustus geef je nog een tweede gift.

    Of:

    • Maak een gat en breng hier  per plant 20 l potgrond in aan en zet hier je plant in
    • Dan 30 gram Vinassekali of 20 gram patentkali erbij strooien per plant 
    • Om de 70 cm een nieuwe plant


     

    Geef altijd water op de grond en niet op het blad. En laat de kas goed luchten. Tijdens de groei kun je de plant meerdere keren bestuiven met lavameel. Denk aan je eigen gezondheid en draag een stofmasker om inademing te voorkomen. dosering: 200-200 gram per 100 m2. Zie hoofdstuk hulpstoffen. 

     

    • Werk in de winterperiode 200 gram Lavameel, per m2 licht door de grond.


     

    Mulchen 

    Mulchen vormt een essentieel onderdeel van een natuurlijke moestuin. 

    Mulchen in de kas is dan ook een logisch gevolg, omdat daar het bodemleven ook extra voedsel nodig heeft. Maar hoe doe je dit in een kas? De omstandigheden zijn immers anders als buiten. In de kas is het warmer dan normaal voor ons klimaat en er valt ook geen regen.

    Bedek de bodem van de kas zoveel mogelijk met je gewassen en in de winter met groenbemesters.

     

    Vermijd bodemmoeheid in de kas

    In de bodem van een kas  worden regelmatig dezelfde groenten  geteeld. Gebrek aan wisselteelt kan aanleiding zijn tot een zwakke groei, een verschijnsel dat ook wel ‘bodemmoeheid’ wordt genoemd. 

    Deze kun je voorkomen door In de kas een drie fase wisselteelt toe te passen. Het is dus belangrijk om na te gaan bij welke botanische familie je gewas hoort. Wanneer je kolen in potten kweekt voorkom je hiermee knolvoet.

    Februari tot begin mei: kweek je de voorjaarsgroenten

    Begin mei tot eind september: de vruchtgewassen

    Begin oktober: de groenbemesters en wintergroenten

     

    Gebruik in uw kas uitsluitend goed verteerde stalmest. Of gebruik groencompost en voeg hier zoutarme, natuurlijke organische meststof toe zoals Inogreen Eco Groei en lavameel. Op deze manier hoeft u de grond van de kas niet elk jaar uit te graven en nieuwe grond aan te voeren. 

    Omdat het in een kas nooit regent, is er geen natuurlijke doorspoeling. Een te hoge dosis zouten kan in de kas voor problemen zorgen. Planten kunnen in een zout milieu moeilijk wortels vormen, wat zich uit in een slechte groei.

     

    Lees verder bij Item: Verzilting van de bodem.

     

     

  • Jaarkalender

     

    Maak ieder jaar een nieuwe jaarplanning of pas deze aan voor de teelt onder glas. Houd hierbij rekening met vruchtwisseling en combinatieteelt. 

     

    Januari

    Ruim de kas op en maak het glas schoon. Verzamel alle bakjes en potjes en het gereedschap maak deze schoon en klaar voor gebruik zet deze netjes weg.

    • Lucht op zonnige dagen regelmatig voor een korte periode de kas maar zorg tot het niet tocht
    • Geef planten die nog aanwezig zijn in de kas matig water, zodat ze niet uitdrogen
    • Bij strenge vorst kunt u een popup tentje, Agrocoverdoek of noppenfolie over het gewas zetten als extra bescherming
    • Breng na half januari overwinterende bloembollen zoals narcis, krokus en iris in de kas om ze vroeg in bloei te trekken
    • Zaai eind januari onder koud glas vroege spinazie, veldsla en wortel vroege teelt. Onder warm glas kunt u sla, prei, erwt en ijsbergsla zaaien
    • Zaai en stek niet tijdens de vorstperiode


     

    Februari

    Wanneer het niet vriest kan de kas even luchten.

    • Geef planten die nog aanwezig zijn in de kas matig water, zodat ze niet uitdrogen
    • Bij strenge vorst kunt u een popup tentje, agrocoverdoek of noppenfolie over het gewas zetten als extra bescherming
    • Zaai onder koud glas: broccoli, radijs, sla snij en pluksla, vroege spinazie, vroege worteltjes, raapsteel, mizuna, dille, kervel, koriander en zaai uien
    • Plant aardbeien in potten voor vervroegde bloei en oogst
    • Erwten voorzaaien zodat je stevige plantjes hebt die je later kunt uitplanten in de volle grond. Voordeel geen muizen en vogels die de zaden opeten zoals wanneer je in vollegrond zaait
    • Eind februari: Kiem vroege soorten pootaardappelen voor
    • Zaai onder warm glas: herfst rode kool, witte kool, bloemkool, artisjok, selderij, knolselderij en koolrabi, paprika, pepers,  aubergine en tomaat


    Maart

    Lucht regelmatig de kas.

    • Zaai onder koud glas: bosui, sla, radijs, vroege worteltjes, rucola, knolselderij, herfst prei, kervel, peterselie
    • Half maart: witte kool, rode kool, savooiekool, koolrabi
    • Voorzaaien: knolselderij, bleekselderij, bladselderij (half mei buiten uitplanten)
    • Eind maart: snijbonen en sperziebonen, koolsoorten, prei en selderij
    • Zaai onder warm glas: aubergine, paprika, chilipepers, Spaanse pepers, tomaat, sla soorten, meloen, spinazie, basilicum
    • Zaai vanaf begin maart gevoelige zomerbloeiers 
    • Zaai eind maart: augurk en komkommer
    • Kiem half late en late aardappelrassen voor
    • Pot Yacon broednollen op om later uit te planten 
    • Verspeen sla en andere snelgroeiende bladgroenten. Plant ze later in de maand op hun vaste plek
    • Trek aardbeien binnen voor als je er vroeg van wil genieten
    • Verpot overwinterende eenjarige
    • Pot overwinterende geraniums (pelargonium) en fuchsia’s op


     

    April

    Kas luchten maar niet met al te koude temperaturen.

    • Zaai onder koud glas: andijvie, sla soorten, radijs, herfst prei, bleekselderij, pompoen, meloen, courgette, Nieuw Zeelandse spinazie, rucola, tuinkers, selderij en peterselie, basilicum
    • Zaai eind April: postelein, prinsessenboon
    • Zaai onder warm glas: knolvenkel, Chinese kool en  dragon
    • Zaai gevoelige eenjarige zomerbloeiers
    • Zaai tweejarige planten die volgend voorjaar bloeien
    • Plant augurk en komkommerplanten
    • Oogst witlofkroppen en andere gebleekte, voorgetrokken groenten, zoals rabarberstengels
    • Verspeen de in maart gezaaide zaailingen
    • Bij goed weer vanaf midden april, kan je zaailingen van zomerbloemen afharden
    • Pot gewortelde stekken apart op


     

    Mei

    De kas komt tot leven.

    • Onder koud glas: Plant aubergine, paprika’s, pepers, komkommers, tomaat, meloenen en exotische vruchtgewassen
    • Plant half mei: meloenen
    • Oogst sla, vroege worteltjes
    • Je kan nu de zaailingen van eenjarige zomerbloemen afharden. Plant ze buiten na half mei
    • Stek Geraniums 


     

    Juni

    Het gevaar voor nachtvorst is geweken. Lucht regelmatig de kas.

    • Oogst sla soorten, radijzen, tuinkers, mosterdsoorten en peterselie
    • Bind klimmende kas komkommers op
    • Geef de tomaten planten extra voeding met Inogreen Eco Groei. Vergeet niet om de tomaten te dieven


     

    Juli

    Oogstperiode.

    • Oogst paprika’s en pepers
    • Oogst sla, radijs, tuinkers en mosterdsoorten
    • Snij peterselie wanneer je deze nodig hebt
    • In de tweede helft van juli oogst je de eerste tomaten
    • Top je komkommers, kort de zijranken in en haal de mannelijke bloemen weg


     

    Augustus

    Hoog zomer.

    • Zaai andijvie Volhard winter en plant de eerste week september buiten uit.
    • Zaai sla, andere snelgroeiers (radijs en tuinkers) en winter andijvie
    • Oogst sla, tuinkers, tomaten, paprika’s, radijs, aubergine,  komkommers en meloenen
    • Stek fuchsia’s


     

    September

    De laatste najaarszon.

    • Zaai sla, radijs en andere snelgroeiers
    • Zaai bosaardbeitjes
    • Oogst sla, komkommer, tomaten, paprika’s, pepers, aubergine, tuinkers, mosterdsoorten en meloenen


     

    Oktober

    De herfst komt eraan. Tijd om de kas op te ruimen en grondig schoon te maken. 

    • Zaai slasoorten, mizuna, rucola, winterpostelein en veldsla, kervel
    • Plant vorstgevoelige klimplanten, vruchtbomen en -struiken in de kas
    • Oogst sla, tomaten, pepers, paprika’s, aubergine en meloenen
    • Zaai groenbemesters zoals Phacelia, snijrogge en wikke


     

    November

    Het wordt buiten steeds kouder, isoleer je kas tegen kou en tocht. Gebruik hiervoor UV bestendige noppenfolie. 

    • Breng gerooide witlofwortels naar de kas, snij het loof eraf en laat 1-2 weken drogen. Daarna buiten inkuilen
    • Zet potten met kruiden voor wintergebruik binnen
    • Plant druiven
    • Snoei chrysanten na de bloei terug om jonge scheuten voor stek te vormen
    • Zet ingeplante bollen in de kas om ze te forceren


     

    December

    Schoonmaaktijd.

    • Maak het schoonmaakwerk af
    • Pleeg achterstallig onderhoud
    • Lucht de kas op zonnige dagen

  • Plagen 

     

    Bladluizen 

    Eén van de bekendste plagen in de tuin is de bladluis. Deze sap zuigende beestjes kunnen een ware plaag vormen. Deze zorgt er voor dat het blad van de plant kleverig wordt door de honingdauw die wordt achtergelaten.

    In principe kan een bladluizenplaag eenvoudig worden verholpen door de luizen van de plant af te spuiten door gebruik te maken van een waterspuit. Natuurlijke vijanden zijn zweefvliegen, gaasvliegen, sluipwespen, galmuggen, roofwantsen, oorwormen, lieveheersbeestjes en schildkevers.

     

    Witte vliegen

    Een tweede tuinplaag die wordt veroorzaakt door sap zuigende insecten de witte vliegen. Ook de larven zuigen aan de bladeren. De witte insecten zitten aan de onderkant van de bladeren. Bij aanraking zie je vaak een wolk opstijgen. Zij scheiden honingdauw (zoete uitwerpselen) af waar de roetdauwschimmel op kan groeien. Witte vliegen zijn eigenlijk geen vliegen maar verwant aan bladluizen. Niet alleen verschillende koolsoorten maar ook op alle onkruiden die tot koolsoorten behoren  en ook kasplanten zoals tomaten en aubergine zijn zeer vatbaar voor deze plaag.

    De sluipwesp staat bekend als de ergste vijand van de witte vliegen maar ook spinnen,gaasvliegen en roofwantsen behoren tot de natuurlijke vijanden.

    Haal in het voorjaar alle oude koolplanten en kruisbloemige onkruiden weg uit de tuin. Om de geur van koolplanten te maskeren plant je afrikaantjes en verstuif je de koolplanten met lavameel. Span insectengaas over je kool. In de kas regelmatig allestegen elkaar openzetten voor tocht. Zorg dat er geen stinkende gouwe in de tuin of kas staat deze trekken juist witte vlieg aan. Verwijderen dus.

     

    Spint

    Spint, ook wel spintmijt genoemd, is in veel gewassen een plaag. Zij kunnen zich razendsnel voortplanten en veel schade veroorzaken, vooral warme en droge omstandigheden zijn ideaal voor spint. Onder glas is de bonenspinmijt/rode spintmijt de grootste boosdoener.

    Volwassen spintmijten zijn 0,5 mm groot. Ze zijn lichtgeel tot donkergroen en soms rood met twee donkere vlekken aan de zijkant. Bij 20 °C duurt de totale ontwikkeling van ei tot volwassen spintmijt ongeveer 17 dagen. In één seizoen kunnen er dus wel 6 tot 8 spintmijtgeneraties ontstaan. Bij 12 graden of lager staat de ontwikkeling van spint stil.

    Spintmijten zuigen aan de onderkant van de bladeren. Hierdoor ontstaan gele vlekjes op de bovenkant van het blad, wat in een later stadium kan leiden tot geheel gele bladeren. De groei en productie lopen hierdoor terug en uiteindelijk kan zelfs de hele plant hierdoor afsterven. Spint tast vooral de jonge, groene delen van een plant aan. De nimfen en adulten produceren daarnaast ook spinsel. Bij grote aantallen kunnen de planten hierdoor volledig bedekt zijn met webben vol met spintmijten. 

    Controleer 2 maal per week de komkommers, aubergine en bonen zeker in de kas. Heb je spint gesignaleerd in je gewas, start dan met het weghalen van de bladeren waarop spint aanwezig is. Let hierbij goed op dat de spint niet in aanraking komt met 'schone' bladeren. Verstuif de planten met lavameel. Natuurlijke vijanden zijn de roofmijt en galmug. 

     

    Slakken

    Er leven verschillende soorten slakken in onze moestuin, waarvan de naaktslakken het meest gezien worden als plaagdier. Huisjesslakken brengen de minste schade toe in onze tuin. Slakken veroorzaken vooral in het vroege voorjaar en najaar de meeste overlast. In de volle zomer hebben we er minder last van. Verder doen ze het erg goed De meeste slakken zijn vooral 's nachts actief. Huisjesslakken eten vooral plantaardig afval en algen en zelf de eitjes van naaktslakken staan op hun menu. Naaktslakken eten hoofdzakelijk zacht plantenweefsel, en richten dus het meeste schade aan. Slaken vreten aan de bladeren waardoor deze bevattelijk worden voor schimmels en virussen. Slakken laten een slijmspoor achter. Overdag vind je ze veelal op vochtige plaatsen onder stenen, tussen dichte beplanting, onder bloempotten, tussen rottende bladeren of compost. 

    Slakken hebben ook een hekel aan koffieprut, zaagsel, koffiegruis, cacaodoppen en sparrennaalden. Schoffel de grond geregeld waardoor de bovenste laag uitdroogt. Schaf kippen aan en laat deze rondscharrelen. Natuurlijke vijanden zijn padden, egels, spitsmuizen en tal van vogelsoort.

     

    Muizen

    De algemene tekenen zijn nestelgebieden onder afval, houtwerk, regenpijpen en in en rondom schuurtjes en kassen. Stelsels van tunnels met verschillende kamers en uitgangen. Veldmuizen kunnen een groot tunnelstelsel maken met smalle gangen wat resulteert in een zacht en oneffen oppervlak van gras en aarde. Kleine knaagsporen op fruit of zaden. Klein fruit zoals bessen kunnen verspreid op de grond onder planten gevonden worden. Verscheurd papier in tuinhuisjes en schuren toont dat muizen nestmateriaal aan het verzamelen zijn. Het vonden van muizenkeutels.

    muizen zijn vele malen kleiner dan ratten. Hun staart is net zo lang als hun lijf. Muizen zijn zoogdieren en kunnen zich razendsnel voortplanten. Muizen bakeren hun leefgebied af door druppels urine achter te laten. 

    Soorten muizen                 Kenmerken

    Huismuis                          kleur bruin tot zwart, lengte 8 cm., knaagdier

    Bosmuis                           licht gekleurde buik, knaagdier

    Veltmuis                           stompe snuit, korte staart, knaagdier

    Woelmuis                         stompe snuit, korte staart, korte poten, geen winterslaap, knaagdier

    Spitsmuis                         spitse snuit kleine oogjes, nuttig in de tuin, insecteneter, geen knaagdier

     

    Natuurlijke vijanden zijn vogels, katten en uilen. Laat geen voedsel rond slingeren maar berg alles goed op in dichte boxen, trommels of bussen. Geef kippen, vogels  of konijnen het voedsel wat ze opeten. Plaats klapvallen, de dode dieren moet je dan wel uit de val halen, leg ze ergens neer waar ze nog als voedsel voor vogels en katten kunnen dien. Vindt je dit geen prettig idee plaats dan een vangkooien of vangfuik en laat de muizen elders vrij.

     

    Schimmels

    Schimmels zijn er in veel soorten en varianten. Ze kunnen eencellig tot meercellig zijn. Goede schimmels leveren een bijdrage aan het evenwicht in de bodem. Er zijn ook slechte schimmels. Zij tasten niet alleen de groei, maar ook de levensstandaard van de besmette plant aan. Slechte schimmels kunnen ook ziekmakende sporen verspreiden voor mens en huisdieren. Dergelijke sporen kunnen luchtwegeninfecties veroorzaken.


    Herkenning

    Een schimmelaantasting ziet eruit als pluis of korreltjes op de bladeren en stengels van planten. Ze kunnen op en onder het blad groeien en zelfs in de plant. Schimmels kunnen allerlei kleuren hebben, maar meestal zijn ze wit,zwart of grijs. Schimmels groeien het makkelijkste in vochtige en warme omstandigheden.

     

    Leefwijze
    Schimmels worden ook wel  parasieten genoemd. Dit betekent dat schimmels zich voeden met de sappen van de plant. Het gevolg is dat de plant dat door schimmels is aangetast zwak en ziek word. De plant groeit niet goed meer en kan zelfs doodgaan.

     

    Preventieve maatregelen

    Bestuif preventief de kas met lavameel tegen kleine insecten en larven. Gebruik hiervoor een speciale verstuiver. (Bobby) Gebruik afhankelijk van de grootte van de kas 50 gram lavameel. In het vroege voorjaar tot mei iedere 2 weken en daarna wanneer er plagen zijn zoals bladluizen en  witte vlieg.

    Lavameel versterkt de celwanden van de planten en vormt een fysieke barrière voor zuigende insecten en schimmelsporen.

    Slakken: zorg dat de kas niet te nat is. Zet lege bloempotten op zijn kop, schraap wat aarde weg zodat de slakken er onder kunnen kruipen en haal ze s,morgens weg en zet ze uit op een plek waar ze geen kwaad kunnen. 

    Muizen: zet muizenvallen en neem deze mee en laat ze ergens anders vrij.

    Schimmels: kas luchten, zorg dat het niet te vochtig is in de kas, kas preventief bestuiven met lavameel met verstuiver (Bobby). Gebruik afhankelijk van de grootte van de kas 50 gram lavameel per keer om de twee weken. In het vroege voorjaar tot mei en daarna wanneer het nodig is.