Wormencompost

Wat is Wormencompost

 

Wormencompost is het eindproduct (wormenpoep) van organisch materiaal wat door wormen is verteerd, wormencompost wordt ook wel wormenmest, wormenhumes of vermicompost genoemd. Het gaat hierbij altijd om een koud composteringsproces, dit in tegenstelling tot compostering door micro-organismen in de compostbak-hoop.

 

Er zijn twee soorten wormen die geschikt zijn als compostwormen namelijk de Tijgerworm en de Springer. Deze compostwormen staan bekend om hun capaciteit om compost te verwerken. Door een mix van zowel de Tijgerworm als de Springworm te gebruiken komt je wormenbak in balans en kan je langer van je populatie compostwormen genieten. De verschillende wormen hebben elk hun unieke eigenschappen wat betreft temperatuur, voedsel en vochtigheidsgraad. Op deze manier kan de Wormenbak, emmer, toren of ton zich beter aanpassen wanneer deze aan extremen wordt blootgesteld.

 

Tijgerworm Eisenia Fetida. 

De tijgerworm wordt ook wel compostworm, strooiselworm of mestworm genoemd. De tijgerworm heeft een rood/paars kleur. Ze zijn te herkennen aan het streepjespatroon en het gele staartje is een duidelijk kenmerk. Ze worden 5 tot 10 cm groot. 

De tijgerwormen leven in de bovenste 5 tot 15 cm van de grond en bewegen zich in die laag hoofdzakelijk horizontaal. Ze maken de aarde los, en eten het organische materiaal op wat op de grond ligt. Tijgerwormen zijn zeer robuuste organismen, en worden beschouwd als de beste wormen voor het maken van compost. Tijgerwormen kunnen heel wat organisch materiaal afbreken. Nadat ze het materiaal verteerd hebben, scheiden ze zeer vruchtbare stoffen uit, Hun uitwerpselen zijn rijk aan organisch materiaal en wordt wormen mest genoemd. Vooral de urine van de wormen is zeer vruchtbaar voor planten. 

De tijgerworm plant zich bij goede omstandigheden snel voort. In 1 cocon kunnen 3 nieuwe wormen hebben. Een volwassen tijgerworm kan 1 cocon per week produceren. Als het klimaat gunstig is voor de wormen kan een populatie zich gemakkelijk in 3 maanden tijd verdubbelen. De temperaturen waarin zij zich het beste voelen zitten tussen de 15 en 25 graden. 

 

Springworm:  Eisenia Hortensis 

De springworm wordt ook Dendrobene veneta of Nightcrawlers genoemd.

De kleur van deze worm is bruin tot roze/paars aan de bovenzijde en de worm heeft een grijze buik. De worm wordt 8-15 cm groot. Het is een zeer beweeglijke en sterke worm.

 

Voeding

De wormen eten alle dood en verteerbaar organisch materiaal. Het voedsel dient in kleine stukken gesneden te zijn. Wormen eten per 2 dagen hun eigen lichaamsgewicht. De populatie in een wormenbak vermeerderd zich geleidelijk dit is afhankelijk van de hoeveelheid aangeboden keukenafval. Ook wanneer er wormen geoogst worden zal een populatie weer gaan groeien om dit evenwicht te herstellen. Je kunt dus zonder probleem de bestaande populatie halveren om een wormentoren te bouwen.

• Organisch keukenafval zoals schillen, groenteresten, theezakjes, koffieprut met filter, eierschalen
• Zeer kleine hoeveelheden gras
• Klein gemaakt bruin materiaal zoals bladeren 
• Uitwerpselen en stromest van konijnen, cavia en hamsters 
• Kranten en karton zonder gekleurde opdruk en zonder lijmresten

 

Niet in de wormenbak

• Vlees, vis, ei, kaas, melkproducten
• Vetten
• Gekookt eten
• Deegwaren, brood 
• Uitwerpselen  van katten, honden en mens
• Onkruid
• Hout of dik vezelachtig materiaal

 

Beperkt

• Uien, prei of citrusvruchten 
• Per 4 weken wat verkalkt zeewier 

 

Een goed functionerende wormenbak kan tijdens uw afwezigheid makkelijk vier weken zonder vers voedsel. De wormen stemmen hun activiteit af op de hoeveelheid voedsel dat beschikbaar is. Voeg wel extra versnipperd krantenpapier en of keukenpapier toe.

 

Lucht, vocht en temperatuur

Naast voedsel is lucht, vocht en de juiste temperatuur essentieel voor een goed werkende wormenbak.

Lucht: Zowel de wormen als de bacteriën die bijdragen aan het verteringsproces hebben lucht nodig om te leven. Wanneer er niet genoeg lucht in het materiaal kan komen kan er een zuurstofarme omgeving ontstaan waardoor de bak gaat stinken naar ammonium en alcohol welke schadelijk zijn voor de wormen. Er dient genoeg grof en droog materiaal in de bak aanwezig te zijn. Zorg dat er genoeg openingen in de bak zijn voor luchttoevoer. 

Vocht: Wormen en de andere composterende organismen houden van een vochtige omgeving.

Maar zorg er voor dat het niet te nat wordt want dan kunnen er ook zuurstofarme situaties ontstaan zeker bij hoge temperaturen.

Temperatuur: Wormen gedijen het beste bij een temperatuur tussen 15-25 graden. Bij een temperatuur lager dan 10 graden ligt het verteringsproces en de voortplantingsactiviteit stil. Geef dan geen voedsel meer anders gaat het rotten. Wanneer de temperatuur zakt rond de 5 graden gaan de wormen in een soort van winterslaap. Wanneer de temperatuur daalt tot het vriespunt of stijgt boven de 30 graden dan sterven de meeste wormen.

 

Hoelang duur het compostproces

Er ontstaan twee producten:

 Percolaat dit is een vloeibare compost die je al na een maand kunt aftappen.
Het composteringsproces tot rijke organische wormencompost duurt het 3 tot 6 maanden.
 

Eigenschappen wormencompost

1. Wormencompost bevat veel stikstofbindende bacteriën, en bacteriën die fosfaten vrijmaken
2. Wormencompost bevat veel groeibevorderende stoffen zoals auxinen, cytokininen en gibberlinen
3. Snelle ontkieming van zaden

4. Gunstige eigenschappen voor de wortelontwikkeling, groei en vruchtzetting van planten

5. Verhoogt de natuurlijke weerstand tegen ziekten en plagen

6. Nutriënten in de wormencompost worden beter vastgehouden dan in warme compost

7. Wormen kunnen gesteentemeel voor verteren. Lavameel bindt ammoniak, verhoogt de pH/waarde en verlaagt de zuurgraad. (1x per maand een theelepel toevoegen afhankelijk van de grote van uw bak.

 

Gebruik

Wormencompost is altijd bacterie-dominant en is toepasbaar op bloembedden, gazon en in de groentetuin bij éénjarige gewassen. 

 

10 - 20 liter  wormencompost op 100 liter potgrond
1 liter           wormencompost op 1m2  gazon (1 liter per strooi beurt)
1 liter           wormencompost op 1m2 in de groentetuin
1 - 5 liter      wormencompost per 1 m2  in combinatie met lavameel voor bestrijding Heermoes (zie links in de paarse balk bij item hulpstoffen-Lavameel

 

Actief Beluchtte Wormencompost thee

 Voeg een  ½ liter wormenmest bij 10 liter water in een emmer. Voeg hierbij 50 gr melasse of 20 gram suiker en 10 gram Eifelgold lavameel en roer goed om. Plaats een luchtpompje en laat dit een paar dagen staan. Door het luchtpompje breng je zuurstof in het water. Na een bepaalde tijd begint de massa te schuimen en zoet te ruiken, de wormenthee is klaar en kan gefilterd en overgegoten worden in een plantenspuit. Uw zelfgemaakte bladvoeding is nu klaar voor gebruik. Dien de thee toe voordat de zon opkomt, of nadat deze onder gaat. 

Aandachtspunten

• Voeding: biologische gft afval in kleine stukjes. Niet overvoeren
• Rust: wormen houden van rust dus zo min mogelijk hun leefomgeving verstoren
• Licht: de wormen zijn gevoelig voor licht en houden van donker
• Zuurgraad: de ideale pH waarde voor de compost is neutraal 

 

Help mijn wormen ontsnappen

Soms ontsnapt er een worm dan is er niets aan de hand zet deze gewoon terug. Maar wanneer wormen met grote aantallen ontsnappen dan is dat een teken dat er iets mis is met de wormenbak. 

• De wormenbak is te droog. De huid van wormen moet vochtig blijven, anders stikken ze en sterven.
• De wormenbak is te vochtig: Voeg meer papier en bruin materiaal toe en stop tijdelijk met voeren.
• De wormenbak stinkt. Wormen vluchten omdat de omstandigheden slecht zijn.
• De temperatuur in de wormenbak is te hoog. Boven de 30 graden zullen de wormen sterven.

 

Beestjes in de wormenbak

Kleine witte wormpjes: deze kunnen geen kwaad maar wellicht is je bak te vochtig.

Roofmijt: kan geen kwaad. Zodra er minder voedsel is voor de roofmijt zal het afnemen

Mieren: kunnen wormen opeten, maar meestal geeft het geen problemen. Verstoor regelmatig het mierennest en houd de bak vochtig. 
Fruitvliegjesplaag en andere vliegjes die eieren leggen: strooi een laagje zand, de fruitvliegjes kunnen geen nieuwe eitjes meer leggen in het gft. Strooi ook wat lavameel hierdoor wordt de ph minder gunstig voor fruitvliegjes. Verder 2 tot 3 weken geen gft voeren. 
Springstaartjes: kunnen geen kwaad, zijn nuttig in de wormenbak. 
Pissebedden: kunnen geen kwaad, maar je kunt ze met de hand verwijderen.

Schimmels: Deze zijn nodig voor het verteren van afval en horen thuis in een wormenbak Ze kunnen in meer of mindere mate aanwezig zijn. 

Duizendpoten: verwijderen uit de bak.

Slakken: verwijderen uit de bak. 

 

 

Wormenbak, emmer, ton of toren

 

Er zijn diverse systemen voor zowel in huis als voor buiten, verdiep u in de mogelijkheden die bij uw situatie het beste passen. 

De wormenbak mag zowel binnen als buiten geplaatst worden afhankelijk van het systeem. De keuken, bijkeuken, het balkon, garage, schuur en tuinhuisje zijn ideale locaties.