Drogen

Het drogen van voedsel is al een hele oude methode. 

In landen met een warm klimaat kan dit gewoon in de buitenlucht. Het doel van voedsel drogen is om bederven tegen te gaan. Het verdampen van water uit voedsel zorgt er voor dat gisten, schimmels en bacteriën geen kans krijgen. 

 

Een droogoven wordt ook wel droogapparaat, droogmachine, voedseldroger of dehydrator genoemd.

In een droogoven kun je groenten, fruit, kruiden, bloemen, vis en vlees drogen. Het drogen gebeurt op een lage temperatuur tussen de 30 en 70 graden. Via een ventilator wordt lucht langs de producten geblazen. Er zijn diverse merken te koop met verschillende inhoud. 

 

Verticale en horizontale luchtstroom 

• Verticale luchtstroom, van beneden naar boven. In deze droogoven is er makkelijker smaak overdracht, dus kun je beter één soort tegelijk drogen. 
• Horizontale luchtstroom, van achter naar voren. Het voordeel hiervan is dat er geen smaak overdracht is en je verschillende producten gelijktijdig kunt drogen. Daarnaast droogt deze oven gelijkmatiger. 

 

Merken 

• Het Sedona droogapparaat heeft 9 laden. Dit apparaat heeft 2 aparte compartimenten die u onafhankelijk van elkaar, of tegelijk kunt aanzetten.
• De Sedona Express is een smallere versie en heeft 11 laden. Deze neemt minder ruimte in en u kunt meerdere soorten voedsel tegelijk drogen, in een kleinere hoeveelheid per lade.
•  De Excalibur is te verkrijgen met 4, 5, 9 en 10 laden. 
• De infrarood droger IR D5 droogt door zijn techniek het gelijkmatigst.
• Deze drie voedseldrogers, drogen horizontaal wat voorkomt dat u lades moet ruilen van positie. 
• De stockli heeft drie laden en is uit te breiden tot 10 laden. Deze voedseldroger is een rond model. Deze zijn te koop met kunststof- en metalen laden, met en zonder timer. De voedseldroger droogt verticaal waardoor u de laden moet wisselen van positie.

 

Een goede voedseldroger heeft een ingebouwde thermostaat voor een constante temperatuur. Het warmte element dient goed afgeschermd te zijn. Ook bevat de droogoven een ingebouwde timer die vanzelf afslaat, wanneer de ingestelde tijd is bereikt. Een ingebouwde timer biedt vele voordelen. Prop de oven niet te vol want zonder een goede luchtstroom zal het drogen lang duren. Omdat er op een lage temperatuur gedroogd wordt, blijven voedingsstoffen, smaak en kleur goed behouden.Tijdens het drogen wordt alleen water onttrokken aan het voedsel. De voedingswaarde van gedroogd voedsel komt ongeveer overeen met diepgevroren voedsel. Gedroogde groenten en fruit die je voor gebruik laat wellen bevatten nog evenveel eiwitten en mineralen, koolhydraten en vezels dan vers voedsel. 

Het drogen op een lage temperatuur kan wel tussen de 4 en 12 uur duren, soms zelfs nog wat langer. Een droogoven verbruikt veel minder stroom dan een gewone oven, dus ook al staat het apparaat uren aan dan verbruik een droogapparaat veel minder stroom dan een gewone oven.

 

Voor alle voedseldrogers heb je extra benodigdheden nodig 

• Non-stick vellen ook wel droogvellen genoemd deze gebruik je om plakkerig voedsel op te leggen
• Kaasdoek/ neteldoeken zijn handig in gebruik de gebruik je om kruiden of bloemen op te drogen
• Leg de non- stick vellen of de neteldoek op het rooster, de lucht kan zo nog wel circuleren

 

Waar moet ik rekening mee houden

• Gebruik vers voedsel van goede en biologische kwaliteit
• U kunt voedsel marineren, suiker, honing, knoflook, kruiden of zout toevoegen
• Snijd uw voedsel altijd in schijfjes of partjes van gelijke dikte of grootte zodat al uw voedsel dezelfde droogtijd nodig heeft.
• Leg per lade maar 1 soort voedsel in uw droogoven. U kunt wel verschillende soorten voedsel gelijktijdig drogen maar let er dan wel op of deze dezelfde temperatuur nodig hebben en er geen smaak of geur overdracht kan plaats vinden
• Wanneer u een lade heeft met een kortere droogtijd kunt u deze er wel eerder uithalen
• Voedsel met een hoog suikergehalte, zoals fruit, zal altijd een beetje gum-achtig en plakkerig blijven aanvoelen Voor het bewaren kunt u deze licht bepoederen met wat rijstmeel
• Bladgroenten en kruiden zijn droog wanneer je deze bijna kunt verkruimelen na het drogen
• De droogtijd kan per droog beurt verschillend zijn doordat er meer of minder water in uw voedsel zit. Een droger zal minder goed drogen in de winter of als het buiten vochtig is. Dit kan dus van invloed zijn op de droogtijd
• Zorg er altijd voor dat er voldoende ruimte om uw voedseldroger vrij is, zodat deze het vocht kwijt kan
• Laat gedroogd voedsel altijd afkoelen voordat u het opbergt. Het beste kunt u glazen potten vooraf uitwassen in de vaatwasser en daarna 15 minuten in een oven zetten op temperatuur van 100 graden. Op deze manier zijn de potten zeker droog en gesteriliseerd
• Als uw potten niet droog zijn kan uw gedroogd voedsel gaan schimmelen. Weckpotten werken uitstekend om gedroogd voedsel in te bewaren
• Natuurlijk kunt u het gedroogd voedsel ook vacumeren waardoor het nog langer houdbaar blijft

Bewaren

Bewaar gedroogd voedsel in een glazen goed afsluitbare pot. Wanneer er aan de binnenkant van de pot condens ontstaat dan zijn je producten niet voldoende gedroogd. Bewaar je voedsel in niet al te grote hoeveelheden in een pot, maar gebruik liever wat kleinere potten. Mocht er wat mis zijn gegaan, dan hoef je niet alles weg te gooien. 

 

Gedroogd voedsel consumeren

• Groenten en fruit kun je vooraf laten wellen. Maar voeg niet teveel water toe. Als u ongeveer wilt weten hoeveel water u toe moet voegen, meet dan het gewicht van het voedsel en gebruik dan 1,25 keer zoveel water. Het gedroogde voedsel moet maar net onder water staan. Bij het weken met teveel water worden mineralen en voedingsstoffen uit uw voedsel onttrokken.
• Gedroogd fruit zoals appel, peer en pruim kunnen ook gedroogd gegeten worden, of verwerkt worden in bak gerechten of door de yoghurt met muesli gegeten worden.
• Soepgroenten kunt u gedroogd als smaakmaker toevoegen en deze hoeven niet vooraf geweld te worden.
• Door het drogen weegt het voedsel ongeveer 1/4 van het originele gewicht. Bij normaal gebruik van 400 gram verse soepgroenten heb je nu 100 gram gedroogde soepgroenten nodig. 

Fruit of groentesnacks 

Fruit drogen zoals op de foto te zien is van de Physalis, kan als lekker tussendoortje gegeten worden. Van fruit en groenten zijn ook fruit gums te maken.

Fruitgums

• Gebruik speciale non- stick inlegvellen op je roosters. Fruit gums kunnen erg plakkerig zijn. 
• Je kunt gums van één soort fruit, maar ook van meerdere soorten fruit door elkaar maken. Doe het fruit in een blender of keukenmachine en maak er een fruitpuree of fruitmoes van. Wanneer de puree erg dun is, verwarm dan de puree, blijf wel steeds roeren en laat het vocht verdampen. 
• Wanneer je het fruit wilt aanzoeten gebruik dan honing of rietsuiker. Het zoeter maken met Stevia kan ook, het voordeel hiervan is, minder calorieën. Indien je wenst kun je ook nog wat kaneel toevoegen. Om verkleuring tegen te gaan kun je wat citroen of limoensap toevoegen. Bedenk wel dat na het droogproces de smaken en geuren geconcentreerder zijn dus gebruik niet te veel.
• Spreid de puree op je droogoppervlak uit tot een pannenkoek en beweeg de lade wat heen en weer tot een egale massa, maar blijf  ongeveer 3 cm van de randen af. 
• Droog de puree op 57 graden meestal duurt het 5 tot 10 uur. Droog de puree tot het leerachtig aanvoelt en de bovenkant niet meer zacht of plakkerig is. Het is klaar als je de fruit gum van de ondergrond kunt "pellen" zonder dat er iets blijft plakken.
•  Snijd het geheel in de gewenste maat zolang het nog warm is en draai de fruitgum in bakpapier. 
• Je kun de gums op een koele droge plek enkele maanden bewaren. In de diepvries blijven ze wel een jaar lang goed.

 

Richtlijnen

• De aangegeven droogtijden zijn richtlijnen. Deze zijn afhankelijk van de grootte en het soort voedsel wat u gaat drogen. Ook de hoeveelheid vocht van het voedsel heeft invloed op de droogtijden. Dit kan per keer verschillend zijn. De droogtijden verschillen ook per voedseldroger. 
• Controleer 2 uur voor het einde van de tijd uw voedsel.
• Vaak moet u groenten eerst blancheren. Doe dit niet in kokend water maar gebruik een stoompan. of gebruik een pan en een vergiet. Breng het water in de pan aan de kook en dompel hier het vergiet met de groenten in. En spoel daarna met koud water af. Laat daarna alles goed uitlekken. Dit om te voorkomen dat essentiële voedingsstoffen en mineralen verdwijnen uit uw voedsel. 
• Harde groenten blancheer of stoom je best vooraf zodat ze sneller vocht kunnen afgeven en terug opnemen. Voorbeelden zijn: wortelen, broccoli, bloemkool, spruiten, prei, peulvruchten (indien vers), knolselder, venkel.
• Fruit en de zachtere groenten hoeven niet geblancheerd of gestoomd te worden. Als je ze achteraf klaarmaakt in kokend water, worden ze gemakkelijk gaar.

Droogtijden en temperaturen van voedsel, kruiden en fruit
Fruit	Vorm	Temperatuur in Celsius	Drogen tot:	Tijd in uren
Aardbeien	gehalveerd	57 graden	buigzaam en plakkerig	8 tot 15 uur
Aardbeien	heel	57 graden	buigzaam en plakkerig	15 uur
Aardbeien	in schijfjes van 5 mm	57 graden	buigzaam	7 – 10 uur
Ananas	in schijfjes van 6 mm	57 graden	buigzaam	10 tot 18 uur
Ananas uit blik	in schijfjes	57 graden	buigzaam	28 uur
Appels	in partjes	57 graden	buigzaam	10 – 15 uur
Appels	in schijfjes van 4 mm	57 graden	buigzaam	7 – 10 uur
Bananen	gehalveerd	65 graden	lederachtig	12 uur
Bananen	in schijfjes van 4 mm	57 graden	lederachtig	7 tot 10 uur
Bosbessen	gehalveerd, geblancheerd	53 graden	buigzaam	10 tot 15 uur
Citroenen	in schijfjes van 4 mm	54 graden	lederachtig	7 uur
Druiven	gehalveerd, geblancheerd	57 graden	buigzaam	15 uur
Kersen	in vieren gesneden	2 uur op 63 graden daarna op 57 graden	lederachtig	13- 15 uur
Mango	in schijfjes van 3 a 4 mm	2 uur op 63 graden daarna op 57 graden	buigzaam	20 uur
Peren	schillen en in schijfjes van 5  mm gesneden	57 graden	buigzaam	8 – 15 uur
Pruimen	gehalveerd, geblancheerd	57 graden	lederachtig	12 uur
Groenten	Vorm	Temperatuur in Celsius	Drogen tot:	Tijd in uren:
Asperges	snijd in de lengte in 2,5 cm	52 graden	broos	5 tot 6 uur
Bonen	heel	52 graden	broos	8 tot 12 uur
Broccoli	snijd in stukken van 6 mm	52 graden	broos	10 tot 15 uur
Champignons	gehalveerd of schijfjes van 3 a 4 mm	50 graden	leerachtig	3 uur voor schijfjes 4 a 6 uur voor halve
Paprika	in reepjes van 7 mm	60 graden	buigzaam	8 tot 10 uur
Prei	in ringen Van 3 tot 5 mm	52 graden	broos	5 tot 7 uur
Uien	in ringen van 3 of 6 mm	63 graden	lederachtig	4 tot 8 uur
Witte kool	in ringen van 3 tot 5 mm	63 graden	broos	7 uur
Wortelen	in schijfjes van 3 mm	52 graden	lederachtig	6 tot 10 uur
Kruiden	Vorm	Temperatuur in Celsius	Drogen tot:	Tijd in uren:
Basilicum	heel	35 graden	met lichte druk van vinger mogelijk om de kruiden te verpulveren	12 tot 13 uur
Bieslookbloemen	heel	35 graden	broos	6 uur
Brandnetels	blad	35 graden	met lichte druk van vinger mogelijk om de kruiden te verpulveren	6 uur
Citroenmelisse	heel	35 graden	broos	6 uur
Citroenzeste	citroenschil	40 graden	broos	7 uur
Chilivlokken	heel	70 graden	broos	24 uur
Knoflookteentjes	heel	35 graden	lederachtig	48 uur
Laurierblaadjes	heel	38 graden	hard	12 tot 24 uur
Lavendel	heel	35 graden	broos	1,5 tot 2,5 uur
Pompoenpitten	heel	46 graden	buigzaam	3 uur
Salie	heel	35 graden	broos	12 uur
Vlierbloesem	heel	35 graden	met lichte druk van vinger mogelijk om te verpulveren	6 uur

Bron tabel: www.weckonline.com 

 

Opmerking:

 

De aangegeven droogtijden duren over het algemeen langer dan dat in de tabel staat aangegeven. Verhoog nooit de droog temperatuur om het proces te versnellen. 
 

Veel van bovengenoemde kruiden kun je beter gewoon aan de lucht drogen.

 Was de plantendelen niet, maar schud de plant iets uit.
Bind de afgeknipte stengels van de bladeren, bloemen en kruiden met binddraad of bast tot boeketten en hang ze ondersteboven op om te drogen. Denk hierbij aan Salie, lavendel, pepers.

Je kunt diverse bladeren, bloemen en kruiden ook uitspreiden op een laken om te drogen of leg ze op een droogrek gemaakt van kippengaas. Denk hierbij aan kruiden zoals koriander, rozemarijn en tijm, aardbeienblad, frambozenblad maar ook rozen, kamille en goudsbloem.

Basilicum, bieslook en kerrieblad kun je beter in ijsblokvakjes invriezen.

Het droogproces is voltooid als de bladeren en de bloemen makkelijk van de takjes zijn af te ritsen. Te droog als ze verkruimelen is ook niet goed,
Doe de gedroogde kruiden, bloemen of bladeren daarna in een goed afsluitbare doos en bewaar de kruiden op een donkere en koele plek. Of vacuümmeer deze in kleine hoeveelheden.
Plak een etiket met de naam en datum erop. 
Maak de kruiden pas voor gebruik kleiner en doe deze dan in een klein potje met etiket. Klaar voor gebruik.