Stokbonen

Hoge bonen worden ook wel staakbonen of stokbonen genoemd.

De plant slingert zich rond een stok omhoog, en de planten kunnen wel 2,5 meter hoog worden. Het voordeel van hoge bonen is, dat de opbrengst groter is omdat de plant omhoog groeit en dus kan de plant makkelijker kan opdrogen na een regenbui. Het nadeel is dat je wel op tijd moet zaaien.

Stoksperziebonen en stoksnijbonen

Er zijn stoksperziebonen en stoksnijbonen. Stoksnijbonen hebben lange brede platte peulen en ze worden altijd voor het gebruik gesneden. Stokprinsessen bonen zijn vergelijkbaar met sperziebonen maar zijn platter. Bonen houden van warmte en de tijd dat je deze in ons land kunt telen is relatief kort.

Droogbonen

Van deze soorten laat je aan de planten de bonen helemaal drogen tot de peulen dor, droog en strokleurig  zijn, dan pas kun je de boontjes binnenin oogsten. 

Na het oogsten laat je de boontjes helemaal nadrogen. Vervolgens verpak je deze in een gripzakje en schrijf hier de naam van het soort erop en de data. 

Leg deze nu 24 uur in de vriezer. Hiermee voorkom je dat de e.v.t eitjes van de bonenkever uit gaan komen. Haal nu het zakje uit de vriezer en laat de bonen in het zakje ontdooien. Vervolgens de bonen nogmaals na laten drogen en daarna in een goed afgesloten pot op een donkere koele plaats bewaren. 

Voor gebruik de bonen een nacht weken ik koud water. Daarna afgieten en met schoon water opzetten en koken. Daarna kun je de bonen verwerken voor de maaltijd. 

Plaats de Tonkinstokken
Meestal worden stokbonen geteeld met bamboe stokken ( Tonkin stokken).  Zet deze in de vorm van een wigwam met de stokken om de 75 cm of in gekruiste rijen waarbij de rijen 90 cm uit elkaar staan en in de rij om de 60 cm.
 

Bonen stellen geen bijzondere eisen aan de grond.

In de teeltwisseling houden we minimaal 4 jaar aan. (maximaal een keer per 4 jaar op dezelfde plaats telen)

Geschikte voorteelten zijn

Aardappel, knolselderij, wortel, ui of witlof. Het zijn stevige klimmers en hebben een steun, in de vorm van gaas of tonkinstokken, nodig van 2 tot 2,4 m.

Bonen behoren tot de familie van vlinderbloemgewassen welke het vermogen hebben om in combinatie van bacteriën stikstof uit de lucht vast te leggen en zo kan de plant zichzelf deels voorzien van stikstof. Op de wortels zie je wortelknobbeltjes met de bacteriën. Als uw grond nog geen of onvoldoende bacteriën bevat kun u de grond enten met bacteriën door bijvoorbeeld de wortels een plant van de buren, waarop de knobbeltjes wel zichtbaar zijn, fijn te wrijven en de bonen voor het zaaien hier doorheen te halen. Na de oogst kunt u de planten daarom beter afknippen en de wortels laten zitten waardoor de stikstof vastlegging nog even doorgaat voor het opvolgende gewas. Bonen hebben op zandgrond alleen behoefte aan wat rijpe compost. Bonen zijn kalk minnend en houden niet van mest.

Voorbehandeling
Week de bonen maximaal 12 uur in water. Giet het water af en leg ze in een bakje en dek dit af met een vochtig stukje keukenpapier. Het keukenpapier regelmatig bevochtigen en wacht tot de bonen beginnen te schieten.

Voorzaaien in de kas
In de kas kunt u in april de bonen voortrekken door deze in potten te zaaien. Vul de pot met ¾ potgrond en ¼ brekerzand en leg 3 boontjes in elke pot. Plant deze na 15 mei buiten uit. Bonen verlangen een grondtempratuur van 10 – 12 graden en de grond mag niet te vochtig zijn. Bonen vrezen vooral de combinatie van koude en natte grond.

Teelt in vollegrond
Bonen zijn vrij vorstgevoelig dus zaai buiten niet eerder dan 15 mei. Leg de bonen bij warm en groeizaam weer. Leg bij ieder stok 6 bonen in een cirkel. De zaadlobben ontvouwen zich boven de grond en de planten winden zich rondom de stok om te klimmen. In de beginfase kunnen ze moeite hebben met het vinden van de stok. U kunt ze daarbij helpen. Let op bonen klimmen linksom.

Bemestingsplan Zandgrond

Wij gaan er van uit dat er tussen november en maart een basisbemesting heeft plaatsgevonden. (Zie voor uitleg in de paarse balk bij item ecologisch tuinieren-bodem-bemestingsplan)

Peulvruchten hebben geen bemesting nodig. Peulvruchten kunnen stikstof binden door bacterie bolletjes op de wortels. Wanneer de erwtenplanten opgeruimd worden kun je beter de planten bij de grond af knippen en de wortels met de bacterie bolletjes laten zitten. Deze rotten vanzelf weg.

Geef in mei 1 gift van 450 gram Vinassekali per 5 m2. Of geef in twee giften Patentkali. Geef in mei 150 gram en in augustus nogmaals 150 gram per 5 m2.

Te vermijden combinaties
Bieslook, doperwt, knoflook, knolvenkel, prei, rode biet, sjalot, ui.
Zet geen bonen waar eerst spinazie heeft gestaan. Bonenvliegen leven ook op andere peulvruchten en op spinazie en sla. Zaai dus geen bonen direct na deze gewassen.

Oogsten
Pluk de bonen als ze nog mals zijn. Mocht door omstandigheden het niet lukken de bonen tijdig te plukken laat deze dan doorgroeien en behandel ze dan als droogbonen. 

Droogbonen

Als de peulen geel worden en beginnen te drogen, worden de bonen in de peul geoogst om daarna goed te laten nadrogen. Als de peulen helemaal droog zijn worden pas de boontjes eruit gehaald. Voor het opslaan van de droge bonen plaats deze 10 dagen in de vriezer. Dit om het uitkomen van eventuele eitjes van de bonenvlieg te voorkomen.

Botrytis - Grauwe schimmel

Botrytis is een wondparasiet. Kenmerkend is het wit-grijze schimmelpluis op de rottende vruchten aan de plant. . Lees meer

Vogels

Op zich zijn vogels belangrijk in je tuin omdat deze larven, rupsen, slakken en insecten eten. Maar vogels kunnen ook grote schade aan de gewassen aanbrengen. . Lees meer

Let op:
Eet geen rauwe bonen want deze zijn giftig. Ze bevatten de stof Fytohemagglutinine. De symptomen zijn misselijkheid en braken en verschijnen binnen 3 uur. Boven de 75 graden verdwijnt Fytohemagglutinine.